AODA (Engelli Ontarians Erişebilirlik Yasası) Nedir?
Ontario, Kanada'da yürürlüğe giren Engelli Ontarians için Erişilebilirlik Yasası (AODA), 2005, Ontario'nun halka açık alanlarının erişilebilirliğini artırmayı hedefleyen bir yasadır. Bu yasa, 2025 yılına kadar geniş bir tesis ve insan yelpazesini kapsayarak Ontario'nun erişilebilirlik standartlarını iyileştirmeyi amaçlamaktadır.
AODA'nın en son güncellenen hali, 1 Ocak 2021 itibarıyla belirlenmiş kamu sektörü kuruluşlarıyla veya 50'den fazla çalışana sahip olan işletmelerle veya kar amacı gütmeyen kuruluşlarla ilişkili tüm halka açık web siteleri için uyumluluk zorunluluğu getirmiştir. Bu uyumluluk gereklilikleri, web sitesini kontrol eden kuruluşun erişilebilirlik standartlarını karşılamasını ve 1 Ocak 2012'den sonra çevrimiçi olarak yayınlanan web siteleri ve içerik için geçerlidir.
AODA'nın amacı, engelli bireylerin fiziksel ve zihinsel engelleri aşmalarını sağlamaktır. Bu yasa, tüm Ontario sakinleri için işverenler ve hizmet sağlayıcılar dahil olmak üzere tüm tesisler, istihdam, konaklama ve binalar için geçerlidir.
AODA aynı zamanda engelli kişiler için minimum erişilebilirlik standartlarını belirlemektedir. Kişiler ve kuruluşlar, bu standartlara uygun olarak engelleri belirlemeli, kaldırmalı ve önlemelidir. AODA'da "engel" terimi, engelli bir bireyin topluma tam katılımını engelleyen herhangi bir şeyi ifade etmek için sıkça kullanılır.
AODA'ya göre web siteleri ve web tabanlı uygulamalar da erişilebilir olmalıdır. Kuruluşlar, web sitelerini Web İçeriği Erişilebilirlik Yönergeleri (WCAG) 2.0, Düzey AA ile uyumlu hale getirmekle yükümlüdür. WCAG, web geliştiricilerine engelli bireyler için web sayfalarını nasıl erişilebilir hale getireceklerine dair yönergeler sunar.
WCAG Nedir?
WCAG, uluslararası bir sivil toplum kuruluşu olan World Wide Web Consortium (W3C) tarafından oluşturulan ve web için resmi spesifikasyonlar olarak kabul edilen bir dizi standarttır. WCAG, web sitelerinin engelli kişiler tarafından erişilebilir olmasını sağlamak için tasarım, kodlama ve içerik oluşturma yönergeleri sunar.
WCAG, zaman içinde revize edilmiş ve şu anda 2.1 sürümünde bulunmaktadır. Yönergeler, üç uyum düzeyine (A, AA ve AAA) ayrılan artan standartları temsil eden farklı başarı kriterleriyle birlikte sunulmaktadır.
WCAG'ın dört ilkesi şunlardır:
Algılanabilirlik: Web içeriği, kullanıcılar tarafından algılanabilir olmalıdır. Ekran okuyucular veya diğer yardımcı teknolojilerle uyumlu olmalı ve içerik farklı şekillerde sunulabilmelidir.
Çalıştırılabilirlik: Kullanıcı arayüzü ve bileşenler çalışır durumda olmalı ve kullanıcılar için etkileşimlerini gerektirmemelidir. Örneğin, klavye navigasyonu gibi alternatif giriş yöntemleri desteklenmelidir.
Anlaşılırlık: Bilgiler ve kullanıcı arayüzleri anlaşılır olmalıdır. Metinler okunabilir ve anlaşılabilir olmalı, içerik öngörülebilir şekillerde görünmeli ve kullanıcıların hatalardan kaçınmasına yardımcı olunmalıdır.
Güçlülük: İçerik, yardımcı teknolojiler ve çeşitli kullanıcı araçları tarafından güvenilir bir şekilde yorumlanabilmelidir. Web standardı kullanılarak içeriğin nasıl sunulması gerektiğine rehberlik edilir.
Bu dört ilke, engelli kullanıcıların web sitelerine erişebilmesini sağlamak için dikkate alınmalıdır. Accessiblee Erişilebilirlik Aracı, web sitelerini WCAG standartlarına uyumlu hale getirmek için kullanılabilecek bir yapay zeka destekli araçtır. Erişebilirlik Aracı, mevcut içeriği uyumlu hale getirirken gelecekte eklenen içeriğin de uyumlu olmasını sağlar.
AODA'nın temel prensipleri arasında haysiyet, bağımsızlık, entegrasyon ve eşit fırsat yer almaktadır. Bu prensipler, engelli bireylerin ihtiyaçlarının karşılanmasını ve topluma tam katılımını sağlamayı amaçlar.
AODA’nın Standartları Nelerdir?
Bilgi ve İletişim Standartları: Bu standart, kuruluşların engelli bireylere erişilebilir bilgi ve iletişim sağlama sorumluluğunu belirler. Kuruluşlar, engelli bireylerin bilgiye erişimini kolaylaştırmak için uygun yöntemler ve araçlar kullanmalıdır. Bunlar, alternatif formatlarda bilgi sağlama, kolay anlaşılır dil kullanımı, erişilebilir web siteleri ve diğer iletişim araçlarını içerebilir. Bu standart, engelli bireylerin toplumla etkileşimde bulunma, eğitim alma ve bilgilere erişme haklarını korumayı hedefler.
İstihdam Standartları: İstihdam standartı, işverenlerin engelli çalışanlar için erişilebilir çalışma ortamları sağlama sorumluluğunu belirler. Bu standart, engelli çalışanların işe alım, terfi, eğitim ve iş süreçlerinde eşit fırsatlarla karşılaşmasını ve başarılı olmasını sağlamayı amaçlar. İşverenler, engelli çalışanların ihtiyaçlarına uygun uyarlama ve destek sağlamalı, erişilebilirlik gereksinimlerini karşılamalı ve ayrımcılığı önlemek için politikalar geliştirmelidir.
Ulaşım Standartları: Ulaşım standartı, ulaşım hizmeti sağlayıcılarının engelli bireylerin erişilebilir ulaşım hizmetlerine erişimini sağlama sorumluluğunu belirler. Bu standart, toplu taşıma, otobüsler, trenler, uçaklar, feribotlar, taksi hizmetleri ve diğer ulaşım araçları için erişilebilirlik gereksinimlerini belirler. Engelli bireylerin seyahat etme özgürlüğüne sahip olmalarını ve ulaşım hizmetlerinden eşit şekilde yararlanmalarını sağlar.
Kamusal Alanların Tasarımı Standartları: Kamusal alanların tasarımı standartı, kamu binaları, parklar, yürüyüş yolları, otoparklar, plajlar ve diğer açık alanlar gibi kamusal alanların engelli bireyler için erişilebilir olmasını sağlama sorumluluğunu belirler. Bu standart, engelli bireylerin kamusal alanları kullanma, gezip dolaşma, sosyal etkinliklere katılma ve doğal güzelliklerin keyfini çıkarma haklarını korur. Engelli bireylerin kamusal alanlara erişimi, rampalar, asansörler, engelli tuvaletleri, işaretlemeler ve diğer erişilebilirlik önlemleri aracılığıyla sağlanmalıdır.
Müşteri Hizmetleri Standartları: Müşteri hizmetleri standartı, hizmet sağlayıcıların engelli müşterilere erişilebilir hizmet sunma sorumluluğunu belirler. Bu standart, restoranlar, oteller, mağazalar, bankalar, sağlık hizmetleri ve diğer hizmet sektörlerindeki kuruluşları kapsar. Engelli müşterilerin hizmet alırken ayrımcılığa maruz kalmadan eşit şekilde hizmet almasını sağlar. Kuruluşlar, erişilebilirlik gereksinimlerini karşılamalı, alternatif iletişim yöntemleri sağlamalı ve engelli müşterilerin ihtiyaçlarına uygun destek sunmalıdır.
Bu standartlar, AODA'nın farklı alanlarda erişilebilirlik sağlama hedeflerine odaklanır ve engelli bireylerin toplumda tam ve eşit katılımını teşvik eder. Her standart, ilgili sektörlerdeki kuruluşların uyum sağlaması ve engelli bireylere erişilebilirlik sağlaması için rehberlik eder.
AODA Cezaları
AODA, uyum sağlamakla yükümlü olan kuruluşların sorumluluklarını belirtir ve gerektiğinde denetimler gerçekleştirir. AODA'nın uygulanmasını izlemek ve uyumsuzlukları tespit etmek için Ontario Erişilebilirlik İdaresi (Accessibility Directorate of Ontario) tarafından teftişler ve incelemeler yapılır. Bu denetimlerde, kuruluşların AODA standartlarına uygunluğu değerlendirilir ve gerekli düzeltici eylemler belirlenir.
AODA'ya uymamanın en ciddi sonuçlarından biri para cezalarıdır. Uyumsuzluk durumunda, AODA'ya uymayan bir kuruluş her gün veya kısmi gün için para cezasıyla karşı karşıya kalabilir. Para cezaları, suçun işlendiği her gün için belirlenen bir miktarla artabilir. Ontario'da para cezaları, 50.000 ABD Dolarına kadar çıkabilirken, şirketler için bu miktar 100.000 ABD Dolarına kadar çıkabilir.
AODA ayrıca, kuruluşun yöneticilerine ve memurlarına da sorumluluk yükler. Yöneticiler ve memurlar, AODA'nın gerekliliklerine uyulmasını sağlamak için makul çabayı göstermekle yükümlüdür. Eğer yöneticiler ve memurlar bu sorumluluğu yerine getirmezlerse, her gün veya kısmi gün için 50.000 ABD Dolarına kadar para cezasıyla karşı karşıya kalabilirler.
AODA'ya uymamakla birlikte, ayrıca cezai yaptırımlar da söz konusu olabilir. AODA kapsamında verilen bir emre uyulmaması veya AODA denetimlerine engel olunması durumunda, cezai yaptırımlar uygulanabilir. Bu yaptırımlar, para cezasının yanı sıra hapis cezasını da içerebilir.
AODA'nın para cezaları ve cezaları, uyum sağlamayan kuruluşları AODA standartlarına uymaya teşvik etmek ve engelli bireylerin haklarını korumak amacıyla uygulanır. Para cezaları, kuruluşların uyum sağlamadaki ciddiyetini yansıtırken, cezai yaptırımlar uyumsuzluk durumunda caydırıcı bir etkiye sahiptir.
AODA'ya uymak, kuruluşların hem yasal gereklilikleri yerine getirmesini hem de engelli bireylerin toplumda tam ve eşit katılımını sağlamasını gerektirir. Uyum sağlamak, erişilebilirlik standartlarının karşılanmasını ve engelli bireylerin haklarının korunmasını sağlamak için önemlidir. AODA'nın para cezaları ve cezaları, uyumsuzluk durumunda ciddi sonuçları olduğunu vurgulayarak kuruluşları AODA standartlarına uymaya teşvik etmektedir.
AODA’ya Uyumluluk Sağlayın
AODA uyumluluğunu sağlamak için Accessiblee Erişilebilirlik Aracı gibi araçlar kullanmak, web sitelerinin standartlara uygun hale getirilmesini kolaylaştırabilir. Bunun yanı sıra, erişilebilirlik politikaları oluşturmak, erişilebilirlik planları hazırlamak ve şirket içinde uyum kültürünü teşvik etmek de önemlidir.
Sonuç olarak, AODA'nın amacı, Ontario'nun erişilebilirlik standartlarını iyileştirmek ve engelli bireylerin topluma tam katılımını sağlamaktır. Web sitelerinin de bu standartlara uygun hale getirilmesi, herkesin internete eşit erişimine olanak sağlar ve toplumda daha kapsayıcı bir ortam oluşturur.
