EN 301 549: Avrupa Birliği'ndeki Dijital Erişilebilirlik Standartı
Avrupa Birliği (AB) tarafından kabul edilen EN 301 549, dijital erişilebilirlik konusunda bir standarttır ve kamu sektöründe kullanılan tüm Bilgi ve İletişim Teknolojilerinin (BİT) tam erişilebilir olmasını zorunlu kılar. Bu standart, herkesin engel durumuna bakılmaksızın aynı bilgilere erişebilmesini sağlamayı amaçlar.
EN 301 549, yazılım, mobil uygulamalar, web siteleri ve diğer dijital teknolojiler gibi farklı dijital içerik türlerini kapsar. İçerik sahipleri, üreticiler ve yöneticiler, kullandıkları BİT'in EN 301 549 standartlarına uygun olduğundan emin olmakla sorumludur.
Avrupa Standardizasyon Komitesi (CEN), Avrupa Elektroteknik Standardizasyon Komitesi (CENELEC) ve Avrupa Telekomünikasyon Standartları Enstitüsü (ETSI) tarafından oluşturulan EN 301 549, AB'deki kamu kurumları tarafından satın alınan ürün ve hizmetler için gereklilikleri belirlemek amacıyla geliştirilmiştir. Standart, teknolojinin ilerlemesiyle birlikte erişilebilirliği genişletmek için zamanla güncellenmiştir.
EN 301 549'ın farklı sürümleri bulunmaktadır, örneğin:
EN 301 549 V1.1.2 (2015-04)
EN 301 549 V2.1.2 (2018-08)
EN 301 549 V3.1.1 (2019-11)
EN 301 549 V3.2.1 (2021-03)
Dünya çapındaki farklı gruplar tarafından oluşturulan erişilebilirlik standartlarının birbirleriyle uyumlu olması önemlidir, çünkü bu durum yazılım geliştiricilerin ve diğer satıcıların ürünlerini birden çok pazarda kullanabilecekleri tek bir versiyon olarak sunmalarını kolaylaştırır. Uyumlaştırma sağlanmadığında, her ülkenin kendi benzersiz tasarım gereksinimlerini talep etmesi, ürünlerin çeşitli standartları karşılamak için farklı şekillerde tasarlanmasını gerektirir.
EN 301 549'ın uyum gerekliliklerini yerine getirmek için AB üye devletlerinin Eylül 2018'e kadar ilgili yasa ve yönetmelikleri uygulamaya koymaları gerekmektedir.
EN 301 549'ın en son güncellemesi, web sitelerinin yardımcı teknolojilere dayalı kullanıcılarla sorunsuz bir şekilde etkileşim kurabilecek şekilde erişilebilir bir şekilde yazılmasını ve yapılandırılmasını desteklemek amacıyla WCAG 2.1 AA (Web İçeriği Erişilebilirlik Yönergeleri) kriterlerini benimsemiştir.
Accessiblee: Dijital Erişilebilirlik Çözümleri
Accessiblee, dijital erişilebilirlik konusunda uzmanlaşmış bir markadır. Accessiblee, EN 301 549 ve diğer ilgili standartlara uyum sağlamak için çeşitli çözümler sunar. Accessiblee'in Erişilebilirlik Aracı, web sitelerini EN 301 549 standartlarına uyumlu hale getirmenin en kolay yoludur. Erişebilirlik Aracı, engelli bireylerin web sitenizdeki içeriğe erişimini kolaylaştırırken, gelecekte eklenen içeriklerin de uyumlu olmasını sağlar.
WCAG: Web İçeriği Erişilebilirlik Yönergeleri
Web İçeriği Erişilebilirlik Yönergeleri (WCAG), World Wide Web Consortium (W3C) tarafından oluşturulan ve sürekli olarak geliştirilen uluslararası standartlardır. WCAG, HTML, CSS ve diğer web teknolojileri için genellikle resmi özellikler olarak kabul edilen standartları yayınlar. WCAG'ın amacı, web içeriğinin engelli bireyler tarafından erişilebilir hale getirilmesine rehberlik etmektir.
WCAG, web site sahipleri, tasarımcılar ve geliştiricilere yardımcı teknolojilerle uyumlu çalışan erişilebilir web siteleri, dijital içerik ve işaretlemeyi oluşturmak için ayrıntılı talimatlar sunar.
WCAG, bir dizi revizyonla zaman içinde geliştirilmiştir ve şu anda 2.1 sürümünde bulunmaktadır. Yönergeler, artan "A" harfi sayısıyla üç uyum düzeyine ayrılmıştır: A, AA ve AAA. Bu düzeyler, standartları ne derecede karşılandığını belirtmek için notlar gibi düşünülebilir.
WCAG'ın temelinde dört ilke yer almaktadır:
Algılanabilirlik: Bilgiler ve kullanıcı arayüzü bileşenleri, kullanıcıların algılayabileceği şekilde sunulmalıdır. Bu, içeriğin en az bir veya daha fazla duyuya hitap etmesi gerektiği anlamına gelir. Metinlerin ekran okuyucular veya diğer yardımcı teknolojilerle uyumlu olması, metin olmayan içerikler için alternatif metinler sağlanması ve içeriğin farklı şekillerde sunulabilmesi bu ilkenin gereklilikleridir.
Çalıştırılabilirlik: Kullanıcı arayüzü bileşenleri ve navigasyon işlevsel olmalıdır. Kullanıcıların arayüzü kullanabilmesi ve etkileşim kurabilmesi önemlidir. Tüm işlevlerin klavyeden erişilebilir olması, kullanıcılara içeriği okuma ve kullanma için yeterli süre tanınması, uyarılara veya fiziksel tepkilere neden olan içeriklerden kaçınılması bu ilkenin gerekliliklerindendir.
Anlaşılabilirlik: Bilgiler ve kullanıcı arayüzlerinin işleyişi anlaşılır olmalıdır. Kullanıcıların arayüzü nasıl kullanacakları ve bilgileri nasıl anlayacakları konusunda netlik sağlanmalıdır. Metinlerin okunabilir ve anlaşılır olması, içeriğin öngörülebilir şekilde görünmesi ve çalışması, kullanıcıların hatalardan kaçınmalarını ve düzeltmeler yapmalarını kolaylaştırmak bu ilkenin gereklilikleridir.
Sağlamlık: İçerik, yardımcı teknolojiler dahil olmak üzere çeşitli kullanıcı araçları tarafından güvenilir bir şekilde yorumlanabilir olmalıdır. Teknolojilerin ilerlemesiyle birlikte, kullanıcıların içeriğe erişebilmesi ve erişilebilir durumda kalabilmesi önemlidir. Standartlara dayalı sunum yöntemlerinin kullanılması bu ilkenin gerekliliklerini karşılamaya yardımcı olur.
Accessiblee Erişilebilirlik Aracı, web sitelerini sadece EN 301 549 için değil, tüm ilgili standartlar için uyumlu hale getirmenin kolay ve etkili bir yoludur. Accessiblee, web sitelerinin erişilebilirlik gereksinimlerini karşılamasına yardımcı olarak, kullanıcı deneyimini iyileştirir ve herkesin internete eşit erişim imkanına sahip olmasını sağlar. Dijital dünyanın herkes için erişilebilir olması hedefine doğru atılan bu adım, toplumun kapsayıcı ve eşitlikçi bir yapıya doğru ilerlemesine yardımcı olur. Accessiblee ile iletişime geçerek Erişilebilirlik Aracı hakkında daha fazla bilgi almak için lütfen Bize Ulaşın.